Jakie są problemy w Portugalii? W raju?
Portugalia – kraj słońca, fado i oceanu – coraz częściej mierzy się z poważnymi problemami społecznymi. Choć z perspektywy turysty wygląda jak raj, dla wielu mieszkańców codzienność jest pełna wyzwań. Szczególnie bolesne są trzy kwestie: kryzys mieszkaniowy, niekontrolowana turystyfikacja i niskie zarobki.
Wybierasz się w podróż ? Sprawdź poniższe artykuły:
Europa – artykuły
Azja – artykuły
Ameryka Północna – artkuły
Ameryka południowa – artkuły
Afryka – artykuły
Spis treści:
Podziel się wpisem z innymi
1. Kryzys mieszkaniowy – mieszkania nie dla Portugalczyków
W ostatnich latach ceny nieruchomości i wynajmu w Portugalii gwałtownie wzrosły – w niektórych rejonach nawet o 100–150%. Mieszkania w Lizbonie, Porto czy Tavirze są dziś często poza zasięgiem przeciętnych rodzin. Wynajem jednopokojowego mieszkania potrafi kosztować 1000–1500 euro, podczas gdy średnia pensja netto w kraju to ok. 1200 euro.
Główne przyczyny to:
- Rozwój Airbnb i wynajmu krótkoterminowego – właściciele wolą turystów niż długoterminowych lokatorów.
- Zakupy inwestorów zagranicznych – często spekulacyjnych, bez realnej obecności w kraju.
- Zbyt mało mieszkań socjalnych i programów wspierających młodych.
2. Turystyfikacja – miasta tylko dla odwiedzających?
Wiele portugalskich miast zaczyna funkcjonować niemal wyłącznie dla turystów. Historyczne dzielnice Lizbony, Porto, Lagos czy Taviry są pełne hoteli butikowych, kawiarni „pod Instagram” i luksusowych apartamentów na wynajem krótkoterminowy. Znikają lokalne sklepy, piekarnie, targi – a w ich miejsce pojawiają się pamiątki, street food i hostele.
Efekty?
- Mieszkańcy czują się wykluczeni z własnych dzielnic.
- Rosną ceny usług, transportu, jedzenia.
- Infrastruktura nie radzi sobie z sezonowym oblężeniem – korki, śmieci, braki wody.
Coraz więcej Portugalczyków mówi: „Moje miasto już nie należy do mnie”.
3. Niskie zarobki – praca, która nie wystarcza na życie
Minimalna pensja w Portugalii to dziś około 820 euro netto, a średnia niewiele ponad 1000–1200 euro. To stanowczo za mało, by godnie żyć – zwłaszcza w miastach, które stały się pułapką dla własnych obywateli.
Większość dostępnych prac to:
- usługi (gastronomia, sprzątanie, hotelarstwo),
- niestabilne umowy lub samozatrudnienie,
- praca sezonowa – zależna od napływu turystów.
To powoduje rosnącą emigrację młodych ludzi i tzw. brain drain – odpływ wykształconych osób do krajów takich jak Niemcy, Francja, Holandia czy Luksemburg.
4. Trzy problemy – jeden kryzys
Mieszkania są zbyt drogie, bo turyści i inwestorzy je wynajmują. Turystyka napędza ceny, ale oferuje niskopłatne prace. Niskie zarobki nie wystarczają na życie – więc Portugalczycy wyjeżdżają.
To nie jest tylko problem dużych miast – zmiany te sięgają coraz dalej, dotykając małych społeczności, które wcześniej były bastionem tradycyjnego, lokalnego życia.
5. Czy jest nadzieja?
Portugalczycy walczą – protestują, tworzą spółdzielnie mieszkaniowe, apelują do władz o nowe rozwiązania. Ale zmiana wymaga nie tylko decyzji politycznych – również świadomości wśród odwiedzających.
Bo choć Portugalia może być rajem na urlop, jej mieszkańcy codziennie mierzą się z realiami, które coraz mniej przypominają idyllę.
Chcesz odkrywać Portugalię odpowiedzialnie? Wybieraj lokalne produkty, wspieraj małe rodzinne biznesy i szanuj miejsca, które odwiedzasz. Bo za pięknymi zdjęciami z podróży często kryją się trudne historie lokalnych ludzi.
6. Protesty i żądania mieszkańców
Lizbona: ponad 6600 podpisów pod petycją o referendum w sprawie zakazu wynajmu turystycznego w budynkach mieszkalnych („Movement for a Housing Referendum”). Link.
Krajowe marsze – setki osób protestowały w Lizbonie i innych miastach, domagając się kontroli czynszów i interwencji legislacyjnej .
Europejski ruch „Southern Europe against Overtourism” – protesty w Portugalii, Hiszpanii i Włoszech z symbolicznie używanymi np. „pistoletami na wodę” przeciwko nadmiernej turystyce. Link.
Lokalne akcje w Braga – protest „Casa Para Viver” (1 kwietnia 2023) w kilku miastach (Aveiro, Coimbra, Lizbona, Porto, Viseu), koordynowane przez European Action Coalition, żądające prawa do mieszkań, zatrzymania eksmisji i prawa do miasta .
7. Dane i badania dotyczące rynku mieszkaniowego
Wzrost cen nieruchomości:
- Wzrost o 15,8% rocznie (stan na marzec 2025 r.) – wyraźnie szybciej niż w UE (≈ 4,5%) czy USA (≈ 2,7%) – Link.
- W Lizbonie czynsze wzrosły o 94% od 2015 r., a ceny mieszkań o 186%. Link.
Formalne analizy:
- „Is housing becoming less affordable?” – Fragoso Januário i in. (2023): Portugalia os. 5. w UE pod względem wskaźnika cena/dochód; gorsza dostępność mieszkań w miastach. Link.
- Empiryczne dowody na pęcznienie cen (bubbles) – Cunha & Ribeiro (2025): Wskaźnik zakupu mieszkania w Lizbonie to aż 24,5 lat średniego dochodu netto, a w Porto – 19,1 lat (w 2017 r. było to odpowiednio 13,8 i ?
Urbanistyka i demografia:
- Spatial Patterns of Affordable Housing Needs (2020): w regionach wewnętrznych Portugalii obserwuje się „desertyfikację ludności” i odpływ, podczas gdy strefa nadmorska się rozwija; koszty mieszkania przekraczają 40% dochodu dla 6,7% gospodarstw w 2017 r. Link.
Polityka publiczna:
- Parlament Portugalii (styczeń 2025): uchwalił ustawę umożliwiającą łatwiejsze przekwalifikowanie gruntów wiejskich na miejskie z 70 % przeznaczonym pod mieszkania socjalne/tańsze, +500 tys. mieszkań budowanych do 2030 r. za 4 mld € .
Podoba Ci się moja twórczość? Może ten artykuł wniósł wiele informacji? Może po prostu dowiedziałeś się czegoś ciekawego, wzruszyłeś się, zaśmiałeś? Możesz postawić mi wirtualną kawę, po prostu wesprzeć Twórcę. Będzie mi niezmiernie miło. Ponadto wspierając mnie na Patronite możesz otrzymać ode mnie e-booka “Mój subiektywny przewodnik: Japonia – ścieżkami rodziny nomadów”
8. Podsumowanie
Portugalia przeżywa społeczny paradoks – kraj staje się coraz atrakcyjniejszy dla obcokrajowców, ale coraz trudniejszy do życia dla własnych obywateli. Kryzys mieszkaniowy, niskie płace i presja turystyczna zagrażają spójności społecznej i dostępności miast dla zwykłych ludzi.
fotografka
Jak Ci się podoba artykuł?
Jeżeli myślisz o podróży i masz dodatkowe pytanie, napisz
w komentarzu lub napisz do mnie na Instagramie. Ja postaram się Tobie pomóc.
Dodaj komentarz